Lessen uit beleid en praktijk op 17 maart
Foto: Mahan Eslami en Rebecca William van Delen Smaakt Beter
Door snel toenemende armoede is het voor een groeiende groep mensen lastig om aan gezond en duurzaam voedsel te komen. Gelukkig groeit het aantal gemeentes en lokale initiatieven dat zich inzet voor gezond en duurzaam voedsel voor mensen met weinig geld. Wat hebben zij geleerd over wat er werkt en waar de obstakels liggen? Dit is het thema van een serie bijeenkomsten, mede georganiseerd door verschillende partners betrokken bij de City Deal Gezonde en Duurzame Voedselomgeving.
Op 17 maart 2023 vond de tweede bijeenkomst plaats. Janneke Bruil van de gemeente Wageningen modereerde deze sessie. In een volle zaal in Ede wisselden ruim 80 lokale initiatieven, gemeentes, voedselbanken, zorgboerderijen en voedselraden over succesvolle aanpakken en dilemma’s. De passie en vonken spatten er van af.
Lokaal doen wat al wel kan én tegelijkertijd werken aan systeemverandering.
Verschillende succesvolle initiatieven presenteerden zich, waaronder sociale maaltijdservice Delen Smaakt Beter uit Wageningen, Tuinderij De Wilde Peen uit Ede, Stadsboerderij Osdorp uit Amsterdam en Zorgboerderij Slangenburg uit Doetinchem.
Stuk voor stuk hadden zij veel inzichten over het betrekken van mensen met minder geld. “Prachtig, al die lokale initiatieven om mensen in armoede aan gezond en duurzaam voedsel te helpen”, zei Estella Fransen die aan voedselcoöperaties werkt in Deventer. “Maar we zijn pleisters aan het plakken. Het is symptoombestrijding. Gezond en duurzaam eten is duurder en moeilijker dan ongezond eten. Meer dan een miljoen mensen leeft onder de armoedegrens, het ontbreekt hen aan bestaanszekerheid. We hebben ook een systeemverandering nodig.”
Betrekken van inwoners die in armoede leven
Het lukt nog niet altijd om mensen in armoede goed te bereiken met voedselinitiatieven: mensen hebben er geen ruimte voor in hun hoofd en de activiteiten sluiten niet aan bij de mogelijkheden en behoeftes. Ook kan schaamte een rol spelen. Deelnemers bespraken hoe zij mensen die in armoede leven goed betrekken bij voedselinitiatieven. Belangrijke uitkomsten: werk samen op basis van gelijkwaardigheid, begin klein, wees ondeugend, wissel uit door samen dingen te doen.
Integraal voedselbeleid dat gezondheidsverschillen verkleint
De op gezonde voeding gerichte burgerinitiatieven vinden het lastig dat het gemeentelijk beleid in schotten is opgedeeld, terwijl de initiatieven allerlei domeinen raken: voeding, gezondheid, landbouw, economie, armoede. Financiering is hierdoor lastig te regelen. Om het beleid vanuit de leefwereld van, en samen met inwoners vorm te gaan geven, is integrale visie en uitvoering nodig. “Integraal werken lijkt soms een toverwoord. Maar het begint simpel, door gewoon met verschillende afdelingen bij elkaar te gaan zitten” zei Frank Bakkum van de gemeente Amsterdam.
Meer weten?
Dit is een initiatief van de City Deal, Pharos en het Fonds Landbouw en Zorg.
De uitkomsten van 17 maart zijn op een rij gezet in een mooi en kort verslag:
Uitkomsten bijeenkomst Gezond en duurzaam voedsel voor mensen in kwetsbare positie 17 maart 2023 (pdf)
Contact: janneke.bruil@wageningen.nl