Het najaar is niet alleen een goed jaargetijde om te planten en te zaaien, maar ook om gebruik te maken van de herfstbladeren. De blaadjes die van de bomen en struiken vallen, worden door menig tuinbezitter aangepakt met hark en bladblazer om vervolgens hun weg te laten vinden in de afvalbak. Een gemiste kans, want herfstbladeren zijn een belangrijke voedselbron voor de bodem. De bladlaag zorgt bovendien voor bodembescherming.
Wie alle blaadjes wegblaast en in een kliko gooit, blaast het leven uit de tuin, zegt expert stadsnatuur Maarten Bruns van IVN Natuureducatie. ‘Al die blaadjes hebben een functie. Tussen de bladeren leven allerlei nuttige insecten en andere beestjes die ontzettend belangrijk zijn voor een gezonde tuin. Merels scharrelen maar wat graag tussen de blaadjes op zoek naar lekkers, maar ook egels en padden zoeken er naar eten en beschutting.’
Blad is een belangrijke voedselbron voor de bodem; in het bos vormen de bladeren een voedselrijke humuslaag. In de tuin kunnen de bladeren werken als gratis compost: ze verbeteren de grond van de tuin en de bladlaag zorgt voor bodembescherming. Als alles wordt weggeblazen of aangeharkt, kan de zon ongehinderd de bodem beschijnen en dat zorgt voor uitdroging en verlies van bodemleven.
Terras
Het is volgens Bruns een mythe dat herfstblad niet thuishoort in een mooi opgeruimde tuin. “Het maakt niet uit of je van een wilde tuin houdt of juist van een lekker strakke tuin – in beide gevallen kan je gevallen blad inzetten. In de ‘wilde’ tuin blijft het blad waarschijnlijk gewoon liggen; in een ‘strakke’ tuin kun je het blad eenvoudig weghalen op plekken waar je het niet wil hebben, zoals op je terras of looppad. Maar gooi de blaadjes niet weg, maar laat ze hun nuttige werk doen op de bodem van je tuin.” Het opgeruimde blad kan bijvoorbeeld in de borders gegooid worden. Een vuistdikke laag beschermt en voedt de bodem. Bovendien komt op de plekken met blad veel minder snel onkruid op.
Bladblazers
Bruns adviseert de herfstbladeren met een hark of bezem te verzamelen en raadt sterk het gebruik van bladblazers, elektrisch op accu of benzine, af. “Dit handige stuk gereedschap is eigenlijk overbodig voor de meeste particulieren en er kleven flink wat nadelen aan. Met name de benzinevarianten zorgen voor milieu- en gezondheidsproblemen. Die dingen stoten stikstofoxiden, fijnstoffen en koolmonoxide uit. Dat is slecht voor het milieu, maar ook voor de gebruiker.”
Naast het direct gebruiken van de bladeren in de tuin, kan gevallen blad gebruikt worden om bladcompost van te maken door het droge blad in een plastic zak te doen, aan te stampen en met een paar gaatjes onderin de zak een jaartje weg te zetten. Bij bladcompost zijn de blaadjes al enigszins verteerd en kunnen ze niet alleen als afdekkende mulch gebruikt worden, maar ook door de bodem heen gemengd worden.
NL Vergroent
Een groot aantal organisaties zet zich de komende jaren in om de Nederlandse tuinen te vergroenen en de buitenruimte klimaatbestendig te maken. Met als slogan ‘Een groener Nederland begint in je eigen tuin’ wordt onder de vlag van NL Vergroent, waarin het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, gemeenten en een groot aantal groenorganisaties samenwerken, diverse activiteiten op touw gezet, zoals Het Vergeten Plantseizoen, De Week van de Groene Tuin en het NK Tegelwippen. Op de website NLvergroent.nl worden de doelstellingen, overige activiteiten en informatie van de campagne NL Vergroent vermeld.
Alle activiteiten, evenementen, nieuws, informatie en tips over Het Vergeten Plantseizoen zijn te vinden op de site http://vergetenplantseizoen.nl/.
Voor meer informatie over ‘Een levende tuin begint bij de bodem’, ga naar: https://steenbreek.nl/onder-het-maaiveld-tuinbezitters/