Terug naar alle voorbeelden

Man in rijksmonument dat wordt verbouwd tot appartementen

Duurzaam wonen in prachtig rijksmonument kost lange adem

Toen Margje Penning en Paddy Noë in de krant zagen dat Wilhelminaweg 5 te koop kwam, waren ze meteen enthousiast. Het rijksmonument uit 1909 was ooit gebouwd voor ‘gymnastiek en teekenen’ van de HBS, en later in gebruik bij Het Venster en als bedrijfsgebouw. Margje en Paddy dienden een plan in om het bijzondere pand duurzaam te verbouwen tot twee ruime appartementen.

Bouwteam

Vergunning en financiering rondkrijgen vielen niet mee, maar gelukkig bood de gemeente een jaar extra tijd. Het plan werd om het gebouw te splitsen. Eén appartement ligt op de begane grond, staat nog te koop en mag door de toekomstige bewoner zelf worden verbouwd. Op de bovenverdieping gaan Paddy en Margje zelf wonen. Een bouwteam formeren was hun eerste stap om dat te realiseren. “Samen met orga architect, aannemer Jan van de Veerdonk, gespecialiseerd in het duurzaam verbouwen van monumenten, energieadviseur Hanneke Tent en een installateur hebben we weken, nee, maandenlang úren rond de tafel gezeten”, vertelt Paddy.

Duurzaam en levensloopbestendig

Basiseis was een duurzaam, levensloopbestendig appartement voor twee personen, maar met genoeg ruimtes voor een gezin. Ook moest het monumentale karakter natuurlijk zichtbaar blijven, bijvoorbeeld de prachtige spanten. Dat vroeg om creatieve oplossingen. Margje: “Het zijn eigenlijk twee grote, hoge, open ruimtes. De voorste ruimte wordt onze woonkamer, met een grote driehoekige gevel met uitzicht op de nevengeul. In de achterste ruimte bedacht de architect tussen de spanten twee ‘hangende’ kamers. Ook staat daar een ‘doos’ met onze slaapkamer en aanliggende badkamer.” Om er te kunnen blijven wonen, ook als ze minder goed ter been worden, wordt er nu al een lift ingebouwd.

Koude trap

Isolatie was een fikse uitdaging, bij zo’n groot, hoog gebouw vol hoekjes en dakkapelletjes. Opvallendste uitkomst is dat het trappenhuis niet geïsoleerd, en zelfs niet verwarmd wordt. Paddy: “Dat blijft een koude ruimte. Want waarom zou je het duur isoleren, als je er toch alleen met je jas aan loopt?” De isolatie zit dus alleen om het woongedeelte heen. Alle muren en het dak zijn ingepakt met 20 centimeter isoflock, en de ramen hebben aan de binnenkant van de isolatielaag een voorzetvenster gekregen met dubbel glas. “In monumenten mag je geen gewoon tripelglas zetten, en monumentenglas is heel duur en isoleert maar matig. Dus dit is eigenlijk een ideale oplossing.”

Diepe warmte en koeling

Ander probleem was dat de dikke isolatielaag de prachtig bewerkte voeten van de spanten zou bedekken. “We hebben nu een uitsparing rond elke spantvoet, met daarin een dure, maar veel dunnere isolatielaag.” Verwarming is met deze goede isolatie niet meer al te ingewikkeld. Onlangs zijn er 6 boringen gedaan tot 100 meter diepte voor de warmtepomp, aangedreven door de rij zonnepanelen in de tuin. Het appartement krijgt vloerverwarming die in de zomer ook koelt.

Oud worden met uitzicht

Al met al was het wel een kwestie van een lange adem. “Door het afwijkende gebouw konden we op geen enkele regeling aanspraak maken, en ook de banken gaven niet thuis, zelfs de duurzame niet. Uiteindelijk lukte het bij onze eigen bank, maar alleen maar op basis van de cijfers. Duurzaamheid telde niet mee.” Maar goed, het is uiteindelijk gelukt, en Margje en Paddy genieten nu al, tussen de verbouwdrukte door, van het fenomenale uitzicht over de uiterwaarden. In september trekken ze erin. Margje: “Hier worden we graag oud!”

U kunt de verbouwing volgen op wilhelminaweg5.nl, met foto’s en meer details over de gebruikte materialen.

Foto bovenaan pagina: Paddy Noë: “We hebben nu een uitsparing rond elke spantvoet, met daarin een dure, maar veel dunnere isolatielaag.” © Guy Ackermans